Rơ le rất cần thiết cho các hệ thống tự động hóa và điều khiển tải. Rơ le còn có tên gọi khác là relay. Ngoài ra, rơ le là cách tốt nhất để ngắt dòng điện giữa phần điện áp cao và thấp của mạch. Có hàng trăm loại rơ le khác nhau. Trong bài viết này, hãy cùng VCC Trading tìm hiểu Rơ le là gì, Nguyên lý hoạt động và cấu tạo của Relay.
Mục lục chính
Rơ le là gì?
Relay là một công tắc điện từ được vận hành bởi một dòng điện tương đối nhỏ dùng để ngắt tự động một dòng điện lớn hơn nhiều.
Hãy tưởng tượng relay như một đòn bẩy điện. Chỉ nhờ vào dòng điện nhỏ, relay có thể bật một thiết bị sử dụng dòng điện lớn hơn. Rơ le có thể được ví như một bộ khuếch đại dòng điện nhỏ thành lớn.
Cách rơ le hoạt động
Sự kết nối trong relay
Phần này phù hợp cho những ai chưa biết cách thức hoạt động của relay.
Mỗi rơ le có hai phần cơ khí bên trong. Trong hình minh họa dưới đây, 2 phần đó có 1 tiếp điểm chung. Để 2 phần liên kết với nhau qua tiếp điểm chung này cần có sự tác động vào bộ phận giống như công tắc hoặc nút nhấn, gọi là thiết bị đầu cuối.
Tiếp điểm NO & NC
Hai thiết bị đầu cuối hoạt động như một công tắc. Khi các tiếp điểm ở trạng thái ‘tiếp xúc’ thì dòng điện chạy từ Đầu cuối 1 đến Đầu cuối 2. Có hai loại tiếp điểm: NO và NC.
NO là viết tắt của tiếp điểm Thường mở, trong khi NC là viết tắt của tiếp điểm Thường đóng. NO là trạng thái giống như hình 1. Không có mối liên hệ nào giữa 2 phần, cũng không có dòng điện chạy qua.
Ngược lại, tiếp điểm thường đóng sẽ cho phép dòng điện chạy qua. Dưới đây là hình minh họa cả 2 trường hợp:
Bạn có thể nhận thấy rằng tiếp điểm NC bị lộn ngược so với tiếp điểm NO. Điều này được thực hiện có mục đích. Bằng cách này, cả hai tiếp điểm (NO và NC) sẽ thay đổi trạng thái nếu có một lực tác động lên đầu kim loại bên trái 1 cách LÊN rồi XUỐNG.
Hình ảnh động sau đây cho thấy cách tiếp điểm NO hoạt động bằng cách thắp sáng bóng đèn:
Đối với các tiếp điểm NC, nó hoạt động hoàn toàn ngược lại với các tiếp điểm NO. Xem hình ảnh động sau:
Những hình minh họa trên chỉ để mọi người hiểu rõ hơn Rơ le là gì. Cùng đọc tiếp để xem Rơ le thông thường có cấu tạo như thế nào nhé.
Sự kết hợp của các tiếp điểm trong relay
Một rơ le có thể có nhiều sự kết hợp của các tiếp điểm như hình minh họa bên dưới:
Trong trường hợp này, có một thiết bị đầu cuối thứ 3 được gọi là “COMMON”. Các tiếp điểm NO và NC được gọi là đầu cuối COMMON. Giữa NC và tiếp điểm NO không có bất kì liên hệ nào.
Dưới đây là minh họa cho thấy cách cặp tiếp điểm này hoạt động:
Vậy trạng thái bình thường của Relay như thế nào?
Như bạn thấy, chúng ta có tiếp điểm thường mở và thường đóng. Vậy Rơ le ở trạng thái bình thường là như thế nào? Thử thêm 1 chiếc lò xo vào sơ đồ xem sao.
Lò xo này xác định vị trí BÌNH THƯỜNG của tiếp điểm COMMON. Nhìn vào 3 ảnh động phía trên, bạn sẽ nhận thấy rằng chỉ có một lần lực F tác dụng vào thiết bị đầu cuối COMMON kéo nó xuống và lần còn lại thì không có lực nào được tác dụng. Chà, điều này thực sự sai.
Thực sự có một lực khác kéo phần tiếp xúc lên phía trên và lực này luôn tác động như vậy. Lực này xuất phát từ lò xo. Hãy xem hình ảnh sau:
Vì vậy, lò xo xác định thế nào là trạng thái BÌNH THƯỜNG của Rơ le. Nhờ đó ta xác định được tiếp điểm nào là thường mở và tiếp điểm nào là thường đóng.
Nói cách khác, trạng thái BÌNH THƯỜNG được định nghĩa là trạng thái KHÔNG có lực nào khác tác dụng lên thiết bị đầu cuối THÔNG DỤNG ngoại trừ lực tác động từ lò xo.
Tiếp điểm chung của rơ le di chuyển bằng cách nào?
Đây là phần cuối cùng trong phần tìm hiểu cách hoạt động của Relay rồi.
Thiết bị buộc thiết bị đầu cuối di chuyển, thực chất là một nam châm điện! Một cuộn dây được đặt ngay dưới tiếp điểm.
Khi dòng điện chạy qua cuộn dây này, từ tính được tạo ra. Từ tính này có thể thắng lực của lò xo và có thể kéo tiếp điểm về phía nó, do đó nó thay đổi vị trí của tiếp điểm!
Mảnh kim loại này được gọi là “Phần ứng”. Sau đây là hình minh họa đầy đủ của một rơle cơ bản:
Bạn đã hiểu Rơ le là gì chưa? Ngay dưới dây là ví dụ minh họa cách Rơ le làm đòn bẩy trong mạch điện.
Bây giờ, hãy tưởng tượng rằng ai đó muốn điều khiển tải 1 Kw 220V bằng lệnh phát ra từ pin 5 V. Một chuyển tiếp tải nên được sử dụng cho ứng dụng này.
Cuộn dây của rơ le được điều khiển với 5 V. Các tiếp điểm từ rơ le (NO) này sẽ được mắc nối tiếp với nguồn điện của tải.
Như vậy, tải chỉ hoạt động khi rơle được tác động. Người bạn của chúng ta sẽ bật lò điện bằng tay không !!!
Cấu tạo bên trong Rơ le
Tôi đã sử dụng một rơ le kiểu 8 chân. Các rơ le này dễ mở (bằng vít hoặc kẹp) và đủ lớn để có thể quan sát rõ ràng. Dưới đây là hình ảnh Rơ le đã mở:
Bạn có thể thấy rõ tiếp điểm chung, tiếp điểm NO và NC cũng như cuộn dây điện từ và lò xo hoạt động trở lại bình thường. Phần ứng là kim loại dày mà các tiếp điểm chung được cố định trên đó.
Trên đây là phần tìm hiểu về Rơ le hay còn gọi là Relay. Bài tiếp theo VCC sẽ chia sẻ về Phân loại Rơ le và các ký hiệu của Rơ le trên sơ đồ điện.
> Xem thêm: Relay trung gian là gì? Cách đấu rơ le trung gian chuẩn nhất!
Hiện nay có rất nhiều đơn vị phân phối hàng giả hàng nhái các thương hiệu Rơ le nổi tiếng. Nếu cần mua rơ lay cho công ty, hãy cẩn thận lựa chọn đơn vị uy tín. VCC Trading chúng tôi trong hơn 5 năm thành lập luôn đặt yếu tố chất lượng lên hàng đầu, chỉ phân phối hàng chính hãng của các thương hiệu uy tín trên thế giới.
Rất hi vọng có cơ hội hợp tác với doanh nghiệp bạn. Xem các sản phẩm Relay của chúng tôi.
Công ty Cổ phần Thương mại Năng Lực Việt
Hotline/Zalo: 0934683166
Email: contact@vcc-group.vn
Google map:
HP: https://goo.gl/maps/BveMUkJo8vAJDkTdA
Bài viết liên quan
- VCC – Đại lý chính thức FESTO T4/2023
- TB LỊCH NGHỈ TẾT NGUYÊN ĐÁN QUÝ MÃO 2023
- 5 sự cố thường gặp của khởi động từ (contactor) và cách khắc phục
- VCC Trading phân phối chính thức cảm biến rung Murata Nhật Bản T9/2022
- Tỷ số truyền hộp giảm tốc là bao nhiêu?
- Thông báo Chuyển địa điểm VP kinh doanh tại Hồ Chí Minh
- Dụng cụ đo đạc – thước Panme là gì?
- Các loại Aptomat chống giật – Hướng dẫn lựa chọn CB chống giật phù hợp
- Hệ số công suất là gì? Tăng hệ số công suất để làm gì?
- Máy biến áp là gì?