Dầu làm mát máy gia công kim loại CNC có độc hại không?

Dầu máy hay dầu làm mát máy CNC là một sản phẩm phụ trợ không thể thiếu trong gia công cơ khí chính xác. Hầu hết các máy gia công trung tâm hay máy tiện, máy phay CNC hiện nay đều được thiết kế sử dụng kèm chất lỏng dầu máy. Những người thợ tiếp xúc hàng ngày với các loại dầu máy chắc hẳn cũng nhận thấy những ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe của mình.

Đúng là vậy! Theo báo cáo từ “Hội nghị chuyên đề về Môi trường gia công kim loại công nghiệp” được tổ chức vào tháng 11/1995 tại Hoa Kỳ. Các mối nguy liên quan đến chất lỏng gia công kim loại đã được nêu rõ. Sự tiếp xúc lâu dài hoặc lặp đi lặp lại với chất lỏng gia công kim loại có thể gây viêm da tiếp xúc hoặc kích ứng da. Ít được biết đến hơn là những ảnh hưởng chung của chất lỏng gia công kim loại đối với sức khỏe người vận hành.

Hơn nữa, các đại diện đồng ý rằng mức độ nghiêm trọng của nạn không chỉ phụ thuộc vào mức độ vi khuẩn và nội độc tố trong chất lỏng. Mà còn bị ảnh hưởng bởi lượng tiếp xúc các chất dạng hạt và sương mù dầu.

Dầu làm mát máy CNC, các chất lỏng gia công kim loại là gì?

Đây là công cụ mà những người thợ gia công tiếp xúc hàng ngày. Vì thế phần này để giải thích cho những người không làm trong lĩnh vực gia công nhưng có nhu cầu tìm hiểu. 

Dầu làm mát máy CNC, dầu cắt gọt kim loại có nhiều tên gọi khác như: dầu cắt gọt kim loại gia công, dầu tưới nguội, dầu làm mát, dầu eboxy… Là chất lỏng chuyên dụng, sử dụng trong quá trình làm gia công. Đây là loại dầu được pha chế giữa dầu gốc và chất phụ gia hoặc nước theo tỉ lệ. Sau khi pha chế, sẽ tạo thành chất lỏng có chứa nhũ. Chính là dạng màu trắng sữa hoặc màu trong mà mọi người thường thấy chảy trên bề mặt gia công.

Công dụng dầu tưới nguội cho máy CNC 

Dầu làm mát máy CNC sau khi được pha chế có hàng tá những công dụng. Công dụng chính giống như cái tên gọi của nó. Là làm mát, làm bóng bề mặt gia công. Ngoài ra các công dụng kèm theo đó là:

• Tẩy rửa trong quá trình gia công: nhũ sẽ được tưới trực tiếp lên lưỡi cắt. Rửa trôi các vụn kim loại, phoi, mạt sắt để sản phẩm được gia công chất lượng tốt nhất.
• Bôi trơn, chống ăn mòn, gỉ sét: dầu làm mát máy khi khô sẽ để lại 1 lớp dầu bảo vệ rất tốt cho dụng cụ và chi tiết gia công. Chống oxi hóa.
• Chống tạo bọt
• Giảm ma sát
• Đảm bảo chất lượng bề mặt gia công
• Tăng năng suất lao động
• Cải thiện tính năng của công việc gia công, kéo dài tuổi thọ của máy gia công và có tác dụng phòng chống ăn mòn bề mặt gia công.

Dầu làm mát, tưới nguội cho máy gia công độc hại thế nào?

Sử dụng dầu làm mát không đúng cách, hoặc dầu kém chất lượng luôn chưa đựng nhiều nguy hiểm mà bạn không thể ngờ tới.

Vào giữa những năm 1980, các nghiên cứu của Hoa Kỳ bắt đầu chỉ ra rằng những công nhân tiếp xúc với chất lỏng gia công kim loại đang phát triển các loại bệnh ung thư.

Vào mùa hè năm 1992, một nghiên cứu lớn về công nhân General Motors ở Hoa Kỳ cho thấy mức độ đáng ngại của một số loại ung thư khác nhau. Nghiên cứu GM / UAW triển khai với 46.000 công nhân Michigan. Nghiên cứu GM / UAW về những công nhân tiếp xúc với chất lỏng gia công và một số nghiên cứu khác được thực hiện ở Mỹ và Châu Âu cho thấy mức độ cao của các loại ung thư: Ung thư da, ung thư thanh quản, ung thư trực tràng, ung thư dạ dày, ung thư thực quản , ung thư ruột kết, ung thư bàng quang, ung thư mũi, ung thư phổi, ung thư tuyến tiền liệt và ung thư tuyến tụy.

Cùng với đó là nhiều bệnh liên quan tới đường hô hấp, bệnh da liễu… Tuy nhiên, không phải chỉ mỗi các chất lỏng có thể gây ra các bệnh này. Còn nhiều yếu tố xung quanh tác động như hút thuốc, ảnh hưởng chế độ ăn uống, lối sống…

Cách dầu làm mát máy xâm nhập vào cơ thể

Cơ thể con người không phải mình đồng, da sắt. Các chất độc hại có thể ngấm vào cơ thể thông qua rất nhiều vị trí trên cơ thể. Điển hình nhất là:

• Dầu làm mát máy CNC xâm nhập qua các vết thương hở, vết trầy xước trên da.
• Dầu làm mát bị lẫn vào đồ ăn hay qua thực phẩm nuôi trồng trong môi trường ô nhiễm. Hoặc chúng ta không rửa tay sạch sẽ trước khi ăn hoặc hút thuốc.
• Xâm nhập thông qua đường hô hấp. Trong quá trình gia công, nhất là gia công cắt, sẽ tạo thành Aerosol (Sol khí). Đây là dạng sương mù của chất lỏng làm mát. Sẽ theo thường hô hấp vào cơ thể chúng ta.

Ví dụ về Aerosol (sol khí) tự nhiên là sương mù (gồm mist và fog; ‘mist’: là mây bay là là hoặc mưa rất nhẹ; ‘fog’: là hỗn hợp dày đặc của hơi nước và không khí bẩn), bụi, chất tiết ra từ rừng và hơi nước trong mạch nước phun. Ví dụ về sol khí do con người gây ra là các chất ô nhiễm không khí dạng hạt và khói.

• Dầu làm mát còn xâm nhập vào cơ thể con người thông qua đường tiếp xúc trực tiếp. Với da, tay, cánh tay hoặc các bộ phận khác khi tiếp xúc trực tiếp với chất làm mát mà không sử dụng các thiết bị bảo vệ. 

Các ảnh hưởng phổ biến mà người đứng máy có thể dễ dàng nhận biết

• Bong tróc da tay, da tay bị khô, gây ra các bệnh da liễu hay bệnh hô hấp. Dầu làm mát được pha trộn bởi nhiều nhiều các loại chất khác nhau. Các chất phụ gia hóa học như chất diệt khuẩn, chất nhũ hóa, chất ức chế ăn mòn, chất chống tạo bọt và nhiều chất khác. Bất kỳ chất nào trong số đó đều có thể gây kích ứng da, phát ban và viêm da, viêm lỗ chân lông.
• Các vết thương ngoài da có thể nghiêm trọng hơn do trong quá trình gia công bị nhiễm các chất bẩn.
• Viêm phế quản, khí quản, ho hay gây khó thở.
• Kích ứng, dị ứng khi tiếp xúc trực tiếp.

Chất làm mát sau khi được đổ vào máy CNC, được tái sử dụng nhiều lần. Dù với mục đích tiết kiệm, nhưng với việc tái sử dụng quá nhiều mà không xử lý bằng cách lọc các chất cặn, càng làm gia tăng các chất độc hại. Ít nhất, sau mỗi lần dọn phoi và mạt sắt, bạn hãy lọc lại chất làm mát 1 lần.

Có thể bạn chưa biết: Các mốc thời gian bảo dưỡng, dọn vệ sinh máy gia công CNC để đảm bảo máy vận hành trơn tru.

Sử dụng dầu làm mát máy CNC như thế nào để bảo vệ sức khỏe

– Hạn chế tối đa sự tiếp xúc trực tiếp với các chất dầu làm mát máy.

– Tuân thủ các biện pháp an toàn lao động.

– Mang găng tay, quần áo bảo hộ, tạp dề, kính bảo hộ hoặc mặt nạ che mặt (nếu cần). Để che chắn hạt dầu li ti bắn ra.

– Điều chỉnh lượng sử dụng dầu cắt gọt và tỉ lệ phù hợp để giảm thiểu phát sinh sương mù Aerosol.

– Lắp đặt máy gia công, máy CNC tại không gian thoáng. Sử dụng các thiết bị như quạt thông gió để giảm lượng sương mù trong phòng.

– KHÔNG sử dụng khí nén để loại bỏ dầu cắt gọt kim loại còn đọng trên thiết bị hoặc linh kiện phụ tùng gia công.

– Thay vào đó, sử dụng 1 chiếc khăn lau khô để vệ sinh.

– Giảm thiểu tối đa tiếp xúc da trực tiếp với bề mặt và phôi gia công bị ướt.

– KHÔNG cho tay vào thùng chứa dầu cắt gọt.

– Khi vệ sinh, làm sạch máy gia công CNC, nên sử dụng các thiết bị chuyên dụng như găng tay, cần gạt, máy hút bụi công nghiệp.

Máy hút bụi công nghiệp là 1 công cụ nên có trong các nhà xưởng. Với những lí do cực kì chính đáng, nhất là bảo vệ sức khỏe người lao động. Bạn nên cân nhắc đầu tư 1 chiếc máy hút bụi công nghiệp công suất phù hợp. 

– Chú ý cẩn thận không để dầu dính vào bên trong găng tay.

– Sử dụng băng cá nhân chống thấm để bảo vệ vết thương ở da.

– Rửa tay sạch sẽ trước khi thực hiện các công việc khác hoặc ăn uống.

Bạn đã có câu trả lời cho câu hỏi: Dầu làm mát máy gia công kim loại CNC có độc hại không?

Trên đây chúng tôi đã giúp bạn trả lời các câu hỏi chi tiết về dầu cắt gọt kim loại có độc không? Cách sử dụng như thế nào để bảo vệ sức khỏe. Hãy đón đọc thêm các bài viết tiếp theo của chúng tôi nhé! 

Nếu có bất kì câu hỏi nào, vui lòng để lại comment hoặc gửi thư cho chúng tôi qua email: contact@vcc-group.vn. 

Tài liệu tham khảo:

Aerosol – Wikipedia – https://en.wikipedia.org/wiki/Aerosol

Maintenance of Stellite and Tungsten Carbide Saw Tips: Determinants of Exposure to Cobalt and Chromium – https://carbideprocessors.com/pages/machine-coolant/machine-coolant-health-and-safety.html – Dr. Susan Kennedy et.al. – University of British Columbia.

Journal of the American Industrial Hygiene Association (56) July 1995